Polityk i mąż stanu

4 czerwca 1989 roku Bronisław Geremek uzyskał mandat poselski z okręgu suwalskiego. Posłem pozostawał nieprzerwanie do 2001 roku. W Sejmie kontaktowym (1989-1991) był przewodniczącym Obywatelskiego Klubu Solidarności i przywódcą sejmowej większości. Przewodniczył również sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych (1989-97), Komisji Konstytucyjnej (1989-91) oraz Komisji Prawa Europejskiego (2000-2001). Był też przewodniczącym Klubu Parlamentarnego Unii Demokratycznej, a następnie Unii Wolności (1991-1997). Po wyborach parlamentarnych 27 października 1991 roku otrzymał od prezydenta Lecha Wałęsy misję tworzenia rządu, z której zrezygnował 14 listopada wobec niemożności stworzenia koalicji rządowej.

W 1989 roku amerykański tygodnik „Newsweek” umieścił Bronisława Geremka w gronie osobistości, które wywarły największy wpływ na wydarzenia na świecie („People of the Year”, skan dzięki uprzejmości Andrew Nagorskiego). Po 1989 roku, dzięki rozległej znajomości czołowych osobistości politycznych i środowisk opiniotwórczych na świecie przyczynił się do umocowania wolnej Polski na arenie międzynarodowej oraz utorowania drogi do członkostwa w NATO i Unii Europejskiej.

Pomiędzy 31 października 1997 i 30 czerwca 2000 pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych w rządzie Jerzego Buzka. Był również członkiem Komitetu Integracji Europejskiej. W 1998 roku przewodniczył w imieniu RP Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE).

14 listopada 1997 roku minister Bronisław Geremek  przekazał Sekretarzowi Generalnemu NATO list wyrażający wolę przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego i potwierdzający gotowość przyjęcia obowiązków związanych z członkostwem w Sojuszu. 12 marca 1999 r. podczas uroczystości w Bibliotece Prezydenckiej Harry Trumana Bronisław Geremek sygnował polskie dokumenty akcesyjne do Sojuszu Północnoatlantyckiego (video).

31 marca 1998 roku złożył w imieniu rządu RP oświadczenie otwierające negocjacje o członkostwo Polski w Unii Europejskiej.

Przygotował opublikowaną w czerwcu 2000 rządową strategię polityki RP wobec Federacji Rosyjskiej: „Założenia polskiej polityki zagranicznej wobec Rosji”. W 1999 roku wraz z ministrem kultury i sztuki Andrzejem Zakrzewskim był inicjatorem powołania do życia Instytutu Adama Mickiewicza.

Wraz z sekretarz Stanu USA Madeleine Albright był pomysłodawcą utworzenia Wspólnoty Demokracji (Community of Democracies), globalnej koalicji państw, której głównym celem było promowanie demokratycznych zasad oraz wzmacnianie demokratycznych norm i instytucji. Wspólnota Demokracji została oficjalnie powołana do życia podczas międzynarodowej konferencji „Towards a Community of Democracies” która odbyła się w Sejmie RP 25-27 lipca 2000 roku z udziałem Madeleine Albright i sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych Kofi Annana.

W 1998 roku – jako pierwszy Polak – został uhonorowany Nagrodą Karola Wielkiego, najbardziej prestiżowym europejskim wyróżnieniem za zasługi w promowaniu pokoju i jedności w Europie. Był współtwórcą polskiej drogi do Europy i odrodzenia jedności europejskiej symbolizowanych przez przystąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku.

Po rozpadzie koalicji rządowej Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności Bronisław Geremek złożył dymisję z urzędu ministra. Jak mówił prezydent Aleksander Kwaśniewski wręczając mu akt odwołania z urzędu: „powiedzieć 'polityk’ o profesorze to za mało, powiedzieć 'patriota’ to już coś dużo poważniejszego, ale powiedzieć 'wielki Polak i znakomity Europejczyk’ to jest oddać istotę jego osiągnięć, jego pracy, jego postawy oraz wartości, którym zawsze starał się służyć.” 

Po odejściu z rządu, prof. Geremek objął przewodnictwo sejmowej Komisji Prawa Europejskiego, która koordynowała prace Sejmu i rządu w celu wdrożenia systemu prawnego Unii Europejskiej.

Od 18 grudnia 2000 do 14 października 2001 roku pełnił funkcje przewodniczącego Unii Wolności, z której zrezygnował po przegranych wyborach parlamentarnych. Od 2002 roku zasiadał w Narodowej Radzie Integracji Europejskiej.

W 2001 roku był członkiem Grupy Mędrców o Przyszłości Europy powołanej przez premiera Belgii Guy Verhofstadta. W gronie Mędrców znaleźli się również były przewodniczący Komisji Europejskiej Jacques Delors, były premier Włoch Guliano Amato, były premier Belgii Jean-Luc Dehaene oraz doradca premiera Wielkiej Brytanii David Miliband. W 2002 roku, na prośbę Przewodniczącego Komisji Europejskiej Romano Prodiego, został członkiem Grupy Refleksyjnej (wraz z prof. Krzysztofem Michalskim i prof. Kurtem BiedenKopfem), która opracowała raport o duchowych i kulturowych korzeniach Europy.

W 2002 roku został odznaczony Orderem Orla Białego przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego w uznaniu „znamienitych zasług dla Rzeczpospolitej, a w szczególności wybitnych osiągnięć na rzecz przemian demokratycznych w kraju i umacniania pozycji Polski w świecie.”

28 stycznia 2002 roku był honorowym mówcą przed połączonymi izbami Bundestagu i Bundesratu z okazji niemieckiego Dnia Pamięci Ofiar Narodowego Socjalizmu. W przemówieniu powrócił do swoich wojennych przeżyć w warszawskim getcie.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego 13 czerwca 2004 r. został wybrany posłem z listy komitetu Unii Wolności, zdobywając w okręgu warszawskim największą liczbę głosów – ponad 114 tysięcy, co było drugim wynikiem w kraju. W Parlamencie Europejskim był członkiem grupy parlamentarnej Sojuszu Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE). Był kandydatem ALDE na przewodniczącego Parlamentu Europejskiego – w glosowaniu uzyskał 208 głosów przegrywając z Josephem Borrellem.

W Parlamencie Europejskim zasiadał w Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Spraw Konstytucyjnych. Był również członkiem komisji współpracy parlamentarnej UE-Rosja. W 2006 roku był jednym z sygnatariuszy listu otwartego byłych ministrów spraw zagranicznych RP krytykującego prezydenta Lecha Kaczyńskiego za odwołanie szczytu Trójkąta Weimarskiego po krytycznym wobec niego artykule w jednym z niemieckich dzienników. W rocznicę Porozumień Sierpniowych w 2007 roku wraz z Lechem Wałęsa i Tadeuszem Mazowieckim opublikowali Deklarację Gdańską, w którym skrytykowali zawłaszczanie państwa oraz przekształcanie niezależnych instytucji państwa prawa w instrumenty w rękach rządu, którym kierował wówczas Jarosław Kaczyński.

Od 2006 roku do śmierci stal na czele Fundacji Jean Monnet pour  l’Europe w Lozannie. W latach 2005-2007 zasiadał w Kapitule Orderu Orla Białego. Od 2000 roku był honorowym obywatelem Miasta Wschowa.

Bronisław Geremek zginął tragicznie 13 lipca 2008 roku w wypadku samochodowym w Lubieniu w Wielkopolsce w drodze na ostatnie przedwakacyjne posiedzenia komisji w Parlamencie Europejskim.

Po jego śmierci, dziedziniec Parlamentu Europejskiego w Strasburgu został mu zadedykowany zyskując nazwę: Agora Bronisława Geremka.

W materiale wykorzystano:

Encyklopedia Solidarności: Bronisław Geremek
Andrzej Friszke „Bronisława Geremka droga do wolnej Polski”
Halina Manikowska „Bronisław Geremek” 
Magdalena Pasikowska-Schnass „Bronisław Geremek. W poszukiwaniu zjednoczonej Europy” 
Patryk Pleskot „Siła alternatywnej dyplomacji. Polityka zagraniczna „Solidarności” w latach osiemdziesiątych – rola Bronisława Geremka”, [w:] Bronisław Geremek. Ojciec polskiego liberalizmu, Warszawa 2010
Tomasz Wiślicz „Bronisław Geremek. Historyk niemarginalny”, [w:] Bronisław Geremek. Ojciec polskiego liberalizmu, Warszawa 2010