Warsztaty historyczne „Atelier Clio – przez zdjęcie do historii”
„Atelier Clio – przez zdjęcie do historii” to cykl warsztatów dla młodych warszawiaków i warszawianek, w wieku od 13 do 18 lat, realizowany w okresie roku szkolnego 2024/2025. W centrum projektu jest historia, a punktem wyjścia do jej poznania: zdjęcie.
Projekt warsztatów historycznych ma już swoją historię: Fundacja Geremka realizowała takie warsztaty, zatytułowane “Przez współczesność do historii”, od 2010 roku. W tegorocznej edycji projektu czerpiemy z dotychczasowych doświadczeń i jednocześnie wprowadzamy modyfikacje. Wprowadzamy m.in. nową formułę pracy z młodzieżą – pracę z fotografią – która wybrzmiewa również z nazwie projektu: “Przez zdjęcie do historii”.
Projekt jest skierowany do młodzieży zainteresowanej tematyką historyczną, społeczną, polityczną, jak również współczesnymi wyzwaniami na poziomie Polski, Europy i świata.
Otwarte spotkanie informacyjne: środa 19 lutego, godz. 17:00
Pierwsze warsztaty historyczne: sobota 22 lutego, godz. 9:00
Cele i korzyści projektu
Celem projektu jest rozwijanie zainteresowań młodych najnowszą historią Polski, Europy, świata. Chodzi również o rozszerzenie oferty szkolnej – bazującej na historii politycznej i modelu historii wydarzeniowej – i dowartościowanie historii społecznej, gospodarczej, obyczajów i kultury. A przede wszystkim o wykorzystanie historii do zrozumienia współczesnych wyzwań oraz do pobudzania otwartej i krytycznej dyskusji o związkach, analogiach między przeszłością a dzisiejszym światem. Budując program warsztatów uwzględniamy tematy, które są ważne dla młodych ludzi, a jednocześnie są aktualnie przedmiotem dyskusji (a często manipulacji) w przestrzeni publicznej.
Praca w projekcie jest oparta na formule warsztatowej, a wykorzystywanym na zajęciach medium będą zdjęcia. Podążamy za założeniem Susan Sontag, że “zbierać fotografie, to zbierać świat” – interesować się nim, rozumieć, patrzeć na niego z różnych perspektyw, krytycznie analizować. Fotografia to źródło historyczne niedowartościowane w edukacji szkolnej (w której dominują źródła pisane), a jednocześnie narzędzie bliskie i atrakcyjne dla młodych ludzi. Dla młodego pokolenia zdjęcia – w mediach społecznościowych, na Instagramie – stały się ważnym środkiem przekazu i źródłem informacji. Poprzez pracę ze zdjęciem chcemy zwiększyć wśród młodych świadomość, że zdjęcie jest kreacją – to kadr, który pokazuje nam autor, jego perspektywa, trzeba do niego podchodzić krytycznie. Celem projektu – oprócz rozwijania zainteresowań historią – jest zatem również uruchamianie krytycznego myślenia wśród młodych i budowanie odporności społecznej na manipulację czy dezinformację.
Praca projektowa
W I semestrze zaprosiliśmy uczestników i uczestniczki projektu Atelier Clio do współpracy przy planowaniu i rozwijaniu projektu. Działania rozpoczęliśmy od spotkania otwierającego, podczas którego poznaliśmy się: siebie nawzajem oraz swoje motywacje i oczekiwania. Następnie przeprowadziliśmy wspólny namysł, jak prowadzić działania projektowe, aby były one atrakcyjne dla młodych warszawiaków i warszawianek.
Podczas kolejnych spotkań pracowaliśmy metodą projektowania niestandardowych rozwiązań Design Thinking: poznaliśmy założenia metody, a następnie przekładaliśmy ją na praktykę. Podążając za kolejnymi etapami metody:
- stworzyliśmy personę potencjalnego odbiorcy naszych działań
- wygenerowaliśmy pomysły na działania, przefiltrowaliśmy je i wybraliśmy te, które będą realizowane
Ulotka informacyjna o projekcie i plakaty przygotowane przez uczestników i uczestniczki projektu: Melę, Jerzego, Mikołaja, Mateusza, Gosię, Gabriela, Janka, Janka i Janka.
Media o projekcie
O projekcie Atelier Clio można przeczytać w stołecznym wydaniu Wyborczej.pl
Prowadzący
Aleksander Pawlicki – nauczyciel historii, wiedzy o społeczeństwie, filozofii i retoryki. Absolwent Instytutu Historii UW i Szkoły Nauk Społecznych PAN. Uczy w liceum. Wykładowca w Szkole Edukacji Uniwersytetu Warszawskiego i Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Autor programów szkolnych i podręczników. Współtworzył podstawę programową w 2008 roku, konsultował prace nad reformą programową na Ukrainie. Chce przygotować do pracy i wspierać w rozwoju młodych nauczycieli, by odmienili szkoły na lepsze, a ich doświadczenia pomogły wypracować nowoczesny model kształcenia przyszłych nauczycieli. Chciałby, żeby każdy z nauczycieli był w szkole nie tylko znawcą swojej dziedziny, wychowawcą, lecz także ekspertem od tego, jak skutecznie się uczyć.
Założenia projektu
Uczestnicy i uczestniczki będą spotykać się na warsztatach w wybrane soboty (co druga sobota, z uwzględnieniem świąt, ferii, itp.). W semestrze zimowym roku szkolnego 2024/2025 zajęcia rozpoczną się w dn. 30 listopada; w semestrze letnim potrwają od 22 lutego do 14 czerwca. Młodzież będzie pracować w dwóch grupach wiekowych i tematycznych. W czasie projektu odbędą się również dwa spotkania dyskusyjne z gośćmi (np. fotografami, autorami reportaży). Dodatkowym elementem “Atelier Clio” są działania projektowe. Na pierwszym etapie (semestr zimowy) młodzież w małych grupach pracuje metodą Design Thinking nad usprawnieniem projektu, dostosowaniem komunikacji o warsztatach i ich programu do potrzeb i zainteresowań rówieśników. W semestrze letnim uczestnicy wykorzystają doświadczenie pracy projektowej do zaprojektowania i przygotowania wystawy podsumowującej cykl warsztatów historyczno-fotograficznych. To będzie wydarzenie otwarte dla rodzin, na którym będą prezentowane wybrane zdjęcia z warsztatów, uzupełnione o kadry stworzone czy wybrane przez młodych.
Celem działań projektowych jest rozwijanie i zwiększanie kompetencji społecznych wśród młodych warszawiaków (poprzez pracę w grupie, podział ról, zadań, branie odpowiedzialności za wydarzenia). Wiemy jednak, że by pracować projektowo kluczowe jest dobre poznanie się ludzi, stworzenie przyjaznej, bezpiecznej atmosfery i silnej grupy. Dlatego pierwszym planowanym w projekcie działaniem – zarówno w semestrze zimowym, jak i letnim – są wspólne dla wszystkich uczestników i uczestniczek warsztaty poznawcze i integracyjne.
Do pobrania
Finansowanie
Projekt realizowany przez Fundację Centrum im. prof. Bronisława Geremka z siedzibą w Warszawie 00-538, przy ul. Wilczej 9 a/ 7 w ramach dotacji z programu „Młodzi kompetentni warszawiacy w swoim mieście” realizowanym ze środków Urzędu Miasta Stołecznego Warszawa – Biura Edukacji.
